Het was een jaar met veel nieuws en grote ontwikkelingen in het groene werkveld. Wat waren volgens jullie de grote ontwikkelingen, hoogtepunten en eventuele frustraties van 2024?
Schaalvergroting 2.0
Wat ons opvalt, is dat op steeds grotere schaal gewerkt wordt aan landschapsherstel. Dit decennium is door de United Nations uitgeroepen tot Decade on Ecosystem Restoration. Nu 2025 aanbreekt, zal dit decennium tot wasdom komen. Daarmee zal hopelijk ook de opgave die voor ons ligt, steeds meer vorm krijgen. Het lijkt alsof de laatste jaren is toegewerkt naar allerlei nieuwe frameworks en dat nu de tijd is aangebroken voor het implementeren van deze nieuwe kaders.
Balans zoeken
In Nederland werd in 2024 voor het eerst op grotere schaal gewerkt met frameworks als Basiskwaliteit Natuur (BKN) en het soortenmanagementplan (SMP). Bij deze raamwerken staat een brede samenwerking met belanghebbenden van allerlei pluimage centraal. Zij werken aan impact op een zo groot mogelijke schaal en een goede balans tussen ecologie en economie.
Wat dat betreft zien we dat zelfs bedrijven verantwoordelijk worden voor de impact op hun omgeving. Maar liefst 83% van de 100 grootste Nederlandse bedrijven rapporteert al over biodiversiteit en daarmee is ons land de wereldwijde koploper op dit gebied, zo blijkt uit dit artikel. Vanaf boekjaar 2024 wordt in de meeste EU-landen, ook in Nederland, de EU-richtlijn voor duurzaamheidsrapportage (CSRD) van kracht en bedrijven bereiden zich daar al op voor.
Meedenken
Als ecologisch adviesbureau volgen wij deze ontwikkelingen niet alleen op de voet, maar staan we ook aan de wieg ervan. Zo zaten we vorig jaar al in een klankbordgroep om mee te denken over het gedachtengoed en de ontwikkeling van Basiskwaliteit Natuur. Daarnaast werken we momenteel in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur onze eigen methodiek voor de uitvoering van BKN uit voor algemeen gebruik, zodat deze kan worden opgenomen in de toolbox op de site van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel.
Wat betreft de CSRD werken we samen met onder meer Donker Groep en TOSCA, omdat we op het CSRD-thema biodiversiteit en ecosystemen (ESRS E4) de kennis en expertise in huis hebben en de stap kunnen maken van rapportage naar concrete maatregelen voor een positieve impact op de leefomgeving.
Positieve en negatieve trends
Hoe snel het kan gaan met die impact liet het CBS duidelijk zien met de nieuwste trendontwikkelingen over biodiversiteit in Nederland, die afgelopen december naar buiten kwamen: 
Meer biodiversiteit in zoetwater, minder op het land. De cijfers geven inzicht vanaf 1990. Het gaat dus over een tijdsspanne van slechts 30 jaar. De cijfers tonen een verhaal van biodiversiteitsverlies én -herstel. De populaties diersoorten op het land daalden gemiddeld met 27%. Zo namen de soorten van open natuurgebieden gemiddeld 55% af en ook soorten van het agrarisch gebied daalden gemiddeld met 45%. De soorten van zoetwater en moeras namen gemiddeld juist 89% toe! Dit komt met name door een betere waterkwaliteit, die door menselijk handelen gerealiseerd is.
Om biodiversiteit te meten wordt vaak de Living Planet Index (LPI) gebruikt. Het CBS berekent de Nederlandse LPI, die de gemiddelde ontwikkeling laat zien van de populaties van bijna alle soorten broedvogels, reptielen, amfibieën, vlinders en libellen, en van een groot deel van de soorten zoogdieren en zoetwatervissen in Nederland. Daarnaast berekent het CBS de ontwikkeling van dieren die leven in zoetwater en moeras, en die van dieren die leven op het land. Bron: CBS
Grote verschillen
Je kunt deze schommelingen op meerdere manieren interpreteren. Maar als er één ding uit blijkt, dan is het hoe snel ontwikkelingen kunnen gaan, zowel ten goede als ten slechte. En op een gekke manier geeft dat hoop. Want als in 30 jaar tijd zo’n groot verschil kan worden gemaakt, kan dat óók in de komende jaren (dan wel ten goede als het aan ons ligt).
Een nieuw speelveld
Daarom is het zaak om met de kaders die nu verder opgesteld en geïmplementeerd worden, van BKN tot CSRD, een nieuw speelveld te creëren. ‘Hoe zorgen we dat al deze kaders ruimte bieden voor fundamentele verandering?’ is de vraag die wij onszelf stellen het komende jaar. Samen met onze opdrachtgevers willen we hier maar wat graag antwoorden voor vinden.
Eigenbelang
Die drive hebben we echt niet alleen vanuit ongebreideld idealisme en liefde voor de natuur. Wij zien het werken aan een gezonde leefomgeving als een fundamentele stap die nodig is voor onszelf als mensen – voor onze economie, maar bovenal voor ons welzijn en onze gezondheid. De link tussen onze eigen gezondheid en de gezondheid van onze leefomgeving wordt steeds duidelijker. Nu deze connectie de aandacht krijgt die het verdient, blijkt steeds meer: elke investering in de natuur is een investering in onszelf. Op de valreep van 2024 werd dit tijdens De Groene Kerstlezing nogmaals feilloos naar voren geschoven door Collectief Natuurinclusief en Triple E van Tom Bade.
Zaadje
Dus als er op je lijst van goede voornemens ook maar iets staat over gezonder leven, hebben wij een simpele suggestie: in plaats van meer van dit of minder van dat, kun je ook gewoon een zaadje planten. 
