De beste golfomstandigheden waarborgen, dat is het primaire doel van een golfbaan. Wat ons betreft kun je dat niet los zien van robuuste en sterke natuur op en rondom de baan.
Er zijn maar weinig sporten waarbij natuur zo’n grote rol speelt als bij golf. Een afwisseling in landschapstypen op de baan biedt mogelijkheden voor een uitdagend golfspel. Bovendien trekt zo’n afwisselende baan niet alleen golfers aan, maar ook allerlei planten en dieren. Dat is goed nieuws voor de biodiversiteit op de baan. Ook de omgeving rondom de baan profiteert ervan; de meeste golfbanen liggen immers midden in het groen of vormen een buffer tussen natuur en stad.
Het puttertje, ook wel distelvink genoemd, houdt van hoog en kruidenrijk struweel.
Hotspot voor plant en dier
Met duurzaam en natuurinclusief beheer kan de golfbaan een hotspot worden voor planten en dieren. Daarmee reikt je impact als greenkeeper verder dan het bieden van een fantastische golfervaring aan de leden. Zeker als je verbindt met de natuur die er al is, draag je bij aan de ontwikkeling van robuustere natuur die tegen een stootje kan en werk je aan een gezondere leefomgeving. Belangrijk, want eerlijk is eerlijk: het baanonderhoud heeft ook een negatieve impact. Denk alleen al aan het waterverbruik.
Klimaatverandering
De noodzaak van duurzaam beheer, bijpassende beheerplannen en bewust waterverbruik zagen we al in 2005, toen NLadviseurs begon als adviesbureau voor golfbanen. We kwamen met ideeën om de weerbaarheid van de natuur op de baan te vergroten. Om zo te werken aan een goede balans tussen de natuurlijke en recreatieve waarden op de baan. Destijds was er nog niet veel animo voor verduurzaming. Inmiddels ligt dat wel anders. Door klimaatverandering krijgen we allemaal vaker te maken met acute problemen, zoals lange periodes van hitte en droogte, gevolgd door extreme regenbuien. Steeds meer mensen worden zich ervan bewust dat we anders met onze aarde moeten leren omgaan. Ook de overheid geeft middels allerlei wet- en regelgeving vorm aan die noodzaak. We kunnen er niet meer omheen: verduurzamen is de norm.
Duurzaam beheer, wat houdt het eigenlijk in?
Sander Kristalijn van NLadviseurs: “We zien duurzaam golfbaanbeheer als het verantwoord omgaan met je terrein, zodat sport en natuur op een harmonieuze manier samengaan. Daarbij richten we ons vooral op de landschappelijke onderdelen van de baan. We kijken welke biotopen er al zijn, wat we zouden willen ontwikkelen, waar planten en bomen kunnen worden geplaatst en waar juist niet, welke soorten het best zijn, wat de bodemkwaliteit is en hoe het zit met waterbuffering. We kijken naar ontwikkelingen op grote en kleinere schaal. Wat gebeurt er in het klimaat wereldwijd, hoe speelt de natuur daarop in, wat gebeurt er specifiek op en rond de baan en hoe vertalen we dat naar een beheerplan? Denk aan het weerbaar maken van de beplanting. We gaan niet voor één soort, maar werken toe naar zoveel mogelijk variëteit. Zo ontstaat een ecologisch evenwicht waardoor het landschap een paar klappen kan opvangen, ook als klimaatomstandigheden slechter worden.”
Slim waterbeheer
Weersextremen zorgen er steeds vaker voor dat de golfbaan te nat of te droog is en misschien niet open kan. Slim waterbeheer is misschien wel de grootste uitdaging waar greenkeepers nu voor staan. Er zijn tal van mogelijkheden om zoveel mogelijk water vast te houden en op te vangen. Denk aan het uitdiepen en verbreden van sloten en greppels, het aanleggen van een (ondergronds) waterbassin en het aanplanten van specifieke planten die water vasthouden en verdroging tegengaan.
Ook kwestie van accepteren
Sander: “Naast al die beheeraanpassingen is onze boodschap ook: accepteer meer. Is er geen water of kun je een plaag niet bestrijden? Dan is dat zo, we zullen ermee moeten leren leven. Een golfbaan hoeft niet altijd helemáál groen te zijn. Een deels bruine baan heeft misschien effect op het golfspel, maar ga op zoek naar wat acceptabel is en zorg voor draagvlak door de leden hierbij te betrekken.” Het is een kwestie van beeldvorming. Mooi voorbeeld wat dat betreft zijn de fotowedstrijden in Canada, waarbij inwoners worden uitgedaagd minder water te verbruiken in hun tuin. Ze kunnen prijzen winnen met foto’s van hun bruine gazons. Sander: “Met het traject van GEO-certificering hebben we structureel aandacht voor beeldvorming. In onze beheerplannen uiteraard ook. We passen onze adviezen aan op de actualiteit en nieuwste inzichten en bereiden de baan voor op moeilijker omstandigheden. Een hoge rough helpt bijvoorbeeld meer water vaste te houden en uitdroging tegen te gaan. We kijken ook goed naar schaduwwerking. Schaduw beschermt het gras, maar op plekken met veel dauw werkt schaduw schimmels in de hand die je weer moet bestrijden.”
Voorbeeld van een hoge rough met heide op Prise d’Eau.
Toekomstbestendig
Met een gedegen beheerplan en duurzaam beheer werk je aan een dynamische en afwisselende golfbaan vol planten en dieren. Op zo’n baan is golfen een (natuur)beleving en ontspannend. Dieren vinden er een veilige plek en de baan draagt bij aan een gezonde leefomgeving voor mens en dier. Door je aan te passen aan nieuwe (klimaat)omstandigheden en nu slimme keuzes te maken voor de langere termijn, blijft je baan ook voor volgende generaties een fijne plek om te sporten en ontspannen.
Uitdagend werk
Greenkeepers hebben veel impact op de natuur op én rondom de golfbaan. Kleine beheeraanpassingen kunnen de biodiversiteit al een flinke boost geven. Waar liggen de grootste uitdagingen en kansen?
- Te veel of te weinig water Duurzaam waterbeheer is de norm. Denk aan maatregelen voor het opvangen, vasthouden en hergebruiken van hemelwater, intelligente irrigatiesystemen en meer planten die tegen droogte kunnen.
- Meer planten en dieren Door zoveel mogelijk inheemse plantensoorten te gebruiken en de leefgebieden van dieren te beschermen en bevorderen draag je bij aan het behoud van flora en fauna. Dat vereist kennis, zeker als het om beschermde soorten gaat.
- Plagen en ziektes bestrijden Een goed ecologisch evenwicht met hoge soortenvariëteit maakt natuur veerkrachtiger en zorgt voor natuurlijke vijanden voor bijvoorbeeld de eikenprocessierups. Zo heb je geen chemische bestrijdingsmiddelen nodig.
- Betrokkenheid en educatie De golfbaan is deel van een groter ecosysteem en heeft een functie binnen de lokale gemeenschap. Vertel spelers, medewerkers en buurtbewoners meer over al het planten- en dierenleven op de baan en over je beheer. Dat maakt hen enthousiast, betrokken en begripvol.
Nieuwe plannen
Voor Sallandsche Golfclub de Hoek in Diepenveen maakten we een beheerplan voor met name het bomenbestand. We richtten ons vooral op het vergroten van de soortenrijkdom en leeftijdsvariatie. Mooi aan deze opdracht is dat we op initiatief van de golfbaan samenwerkten met het waterschap om het waterverbruik te optimaliseren. Voor Prise d’ Eau in Tilburg maken we momenteel ook een nieuw beheerplan, waarbij we intensief samenwerken met het lokale waterleidingbedrijf en de gemeente. We kijken samen welke omgevingswaarden op de baan moeten worden gebracht en stellen een toekomstvisie voor de baan op.
Meer weten? Lees verder over onze dienst beheerplan. Of kijk eens bij de thema’s Beheer en inrichting en Ecologie en wetgeving. Bij deze themapagina’s zie je ook de diensten die erbij horen.
