Er schuilt voor gemeentes een grote kracht in het aanspreken van bewoners. De impact van betrokken burgers op hun omgeving is enorm en zij zijn dan ook een belangrijke schakel in het vergroenen en verduurzamen van de leefomgeving. Hoe neem je hen mee in die groene transitie en hoe bied je handelsperspectief? Kortom, hoe zet je stappen op vlak van burgerparticipatie?
Met goede communicatie over je groene plannen kun je van een onbereikbare burger een betrokken burger maken. En dat is heel belangrijk. Want als bewoners zich verbonden voelen met hun omgeving, krijg je meer draagvlak voor de veranderingen die je wilt doorvoeren, zoals de aanleg van wadi’s of het invoeren van ecologisch bermbeheer. En betrokken burgers zijn ook eerder bereid zelf de handen uit de mouwen te steken. Hier zijn 5 tips om je op weg te helpen.
1. Gebruik wat er ligt
Bij het opstellen van een beheer- of beleidsplan wordt al heel wat opgeschreven. Zo’n plan geeft antwoord op veel potentiële vragen die leven onder bewoners. Ook het proces rondom een project in de openbare ruimte is vaak interessant. Gebruik dus de plannen die er al liggen en vertel over wat daar in staat. Denk aan:
- Hoe ga je om met bijzondere soorten en waarom wacht je met maaien?
- Waarom kies je wel of niet voor inheemse soorten?
- Wat zijn de plannen voor een gebied?
- Hoe is het plan tot stand gekomen?
- Waarom deze kijk op groen en biodiversiteit?
- Wie zijn erbij betrokken en wat hoop je te bereiken?
In de basis ligt er al genoeg materiaal om over te communiceren. Doe daar je voordeel mee en sla alvast een flinke communicatieslag.
Deze boomspiegel is door buurtbewoners geadopteerd. Ook deze plannen en het proces eromheen kunnen dienen als basis voor een verhaal, bijvoorbeeld in de buurtkrant.
2. Zie groen niet alleen als doel, maar ook als middel
Deze zin klinkt misschien gek, zeker vanuit een ecologisch adviesbureau. Maar als het om communicatie gaat, is groen vaak niet dé insteek waarmee je mensen bereikt. Voor veel mensen zijn thema’s als klimaatadaptatie, vergroenen en biodiversiteit een ver-van-hun-bedshow. Ja, er zijn steeds meer initiatieven van betrokken burgers, zoals het adopteren van boomspiegels of het vermeerderen van ecologisch plantgoed. Toch zijn er ook veel mensen voor wie natuur of groen helemaal geen thema is. Dat de gemeente zorgt voor een sociale, toegankelijke en gezonde samenleving is voor hen wél belangrijk. Wat een geluk dus dat groen hierin óók een belangrijke rol kan spelen. Groen is namelijk een sociaal thema en is makkelijk te koppelen aan andere beleidsdomeinen.
- Groen draagt bij aan welzijn, gezondheid en sociale verbinding.
- Toegang tot groen geeft mensen de kans om samen te tuinieren en over hun omgeving te leren.
- Zo leren mensen elkaar kennen én ontstaat er ruimte voor meer biodiversiteit.
Tuinen zijn fantastische ontmoetingsplaatsen.
3. Investeer in groene kennis en verhalen
Ken je het begrip eco-literacy? Het gaat erom hoe ‘geletterd’ je bent op het gebied van natuur en je omgeving. Hoe goed kun jij je omgeving lezen? De meeste mensen zijn hierin tamelijk analfabeet. Een eik of een beuk onderscheiden gaat nog wel. Maar welke soorten waar voorkomen of wat ze nodig hebben, dat weten niet veel mensen. Meer kennis hierover biedt handelsperspectief. Als mensen meer weten over hun omgeving, weten ze eerder wat ze wel of niet kunnen doen. Maak praktische kennis toegankelijk en aantrekkelijk met:
- Digitale instructies, zoals hoe je een geveltuintje aanlegt.
- (Buurt)safari’s met een ecoloog die bewoners en beleidsmakers laat zien wat er allemaal te beleven valt in de directe omgeving.
- Plantenlijsten: wat zet je in je tuin? Er zijn veel lijsten met inheemse en insectvriendelijke planten.
- Een overzicht van buurtinitiatieven, zoals Arnhem Zoemt.
- Lesprogramma’s, bijvoorbeeld van organisaties als IVN of de Vlinderstichting.
Wist je dat de egel bijvoorbeeld erg geholpen is met een doorgangetje naar jouw tuin?
4. Doe het buiten
Uiteindelijk moet het buiten gebeuren. Wil je dat er iets buiten wordt gedaan, doe dan zelf ook veel buiten. Zorg dat de boodschap die je wilt verspreiden zichtbaar is in de praktijk. Denk aan:
- Tegelophaalservice met een duidelijk logo.
- Kraampjes op markten en evenementen.
- Infoborden die laten zien waar tegels zijn gewipt, vleermuizenkasten hangen of waar wordt gewerkt aan een bloemrijke berm.
- Plantjesdagen.
Deze plantenruilkast bij een bewoner voor de deur maakt zichtbaar dat in deze buurt aan meer groen wordt gewerkt.
5. Haak aan
Door heel Nederland zijn inspirerende initiatieven te vinden. Hierbij aanhaken heeft veel voordelen. Sommige acties, bedrijven en initiatieven hebben al landelijke naamsbekendheid, zoals:
Deze organisaties beschikken over jarenlange ervaring en expertise. Ze weten hoe je mensen kunt bereiken en bieden vaak kant-en-klare communicatiepakketten. Je hoeft dus niet alles zelf te doen!
‘Wip je mee?’ staat er op de gele banier. In deze Arnhemse berm haakt de gemeente met haar vergroeningsproject aan op landelijke tegelwipacties.
Meer weten? Lees ons verhaal over burgerparticipatie in Nieuwegein. Bezig met het bevorderen van meer biodiversiteit? Wij zetten drie strategieën voor je uiteen, lees hier het verhaal. Kijk ook eens op onze themapagina Communicatie of bij onze dienst Burgerparticipatie.
